‘De armoede zal niet dalen door dit regeerakkoord’

Armoede-expert Wim Van Lancker ziet in dit nieuwe regeerakkoord op het eerste gezicht geen grote veranderingen wat betreft de armoedebestrijding. ‘Dit is een verderzetting van het beleid van Di Rupo, en dat was bovendien een centrumlinkse regering.’

Lees ook: ‘Buitenlandse voorbeelden tonen aan dat verplichte gemeenschapsdienst niet werkt’ (Netwerk tegen Armoede)

Vóór de verkiezingen pleitte Wim Van Lancker van het Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck voor hogere uitkeringen en tewerkstelling. Of deze twee speerpunten van een anti-armoedebeleid in het nieuwe federale regeerakkoord voldoende aan bod komen, is moeilijk te zeggen, vindt Van Lancker die in het Centrum voor Sociaal Beleid onderzoek doet naar herverdeling en armoedebestrijding. ‘Enerzijds wil men de minimale uitkeringen optrekken tot de armoedegrens maar tegelijkertijd blijft ook de versnelde degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen, een maatregel die nog door de regering-Di Rupo werd genomen, van kracht’, zegt Van Lancker aan Knack.be. ‘Dat zijn twee zaken die elkaar eigenlijk tegenwerken.’ Op het eerste gezicht zal er dus niet zo veel veranderen, meent de expert. ‘De armoede zal niet dalen door dit regeerakkoord.’

Vragen bij jobcreatie

Van Lancker stelt zich voornamelijk vragen bij het voornemen van de nieuwe regering-Michel om meer jobs te creëren. ‘Vooreerst biedt de voorgestelde lineaire lastenverlaging weinig redenen tot optimisme. Dat is een erg dure maatregel die misschien wel jobs zal creëren, maar niet noodzakelijk in het zogenaamde ‘laaggeschoolde segment’, dat is het segment waar de meeste jobs nodig zijn’, aldus Van Lancker die eerder pleit voor een selectieve lastenverlaging voor specifieke doelgroepen, zoals langdurig werklozen en laaggeschoolden. Zo krijgen bedrijven die mensen met een lage scholingsgraad aanwerven, een bijkomende lastenverlaging.

‘Daarnaast wordt de druk op de langdurig werklozen verhoogd door enerzijds de uitkeringen laag te houden en anderzijds deze werklozen te verplichten om twee halve dagen in de week gemeenschapsdienst te verrichten. Van Lancker spreekt over dat laatste van een ‘symboolmaatregel’ die er helemaal niet voor zorgt dat werklozen de voeling met de arbeidsmarkt blijven behouden zoals de regering-Michel beweert, maar er eerder zal toe leiden dat de onderste laag van de arbeidsmarkt een nog groter stigma krijgt opgeplakt. ‘Ik kan enigszins begrijpen dat de oppositie spreekt van een ‘Eigen schuld, dikke bult’-beleid. Het is inderdaad nogal een ‘voor wat, hoort wat’-aanpak en het is vooral de langdurig werkloze die het slachtoffer is van dit beleid.’

Van Lancker waarschuwt er bovendien voor dat de verplichte gemeenschapsdienst ook als verdoken besparingsmaatregel kan worden ingezet. Hij geeft een voorbeeld uit Nederland, waar het systeem al enige tijd in voege is, waar een straatgever zijn job was kwijtgeraakt en daarom gemeenschapsdienst moest doen als… straatveger. ‘Het is afwachten hoe deze maatregel bij ons in de praktijk zal worden omgezet’, meent Van Lancker die erop wijst dat dit de verantwoordelijkheid van de gewesten is.

Federaal vs Vlaanderen

De armoede-expert onderstreept verder het belang van de samenwerking tussen de verschillende beleidsniveaus. ‘Aan de ene kant wil de federale regering dat de uitkeringen omhoog gaan, maar tegelijkertijd nemen op regionaal niveau de kosten toe zoals bijvoorbeeld voor de kinderopvang, het onderwijs en voor wonen. Zo werken de niveaus elkaar tegen. ‘

Dat er in het regeerakkoord tot slot niets terug te vinden is over het beperken van de werkloosheidsuitkeringen in de tijd, iets waar N-VA sterk voor ijverde, betekent voor Van Lancker dat deze regering niet echt een nieuw beleid voert. ‘Op dat vlak zien we meer een verderzetting van het beleid van de regering-Di Rupo, en dat was bovendien een centrumlinkse regering. En die is er ook niet in geslaagd om tijdens zijn regeerperiode de uitkeringen naar omhoog te krijgen’, nuanceert hij.